หลายคนคงจะคาดไม่ถึงว่าการใช้สิ่งของร่วมกัน เช่น หลอดดูดน้ำ ช้อนส้อม หรือแค่ดื่มน้ำแก้วเดียวกับเพื่อน รวมทั้งการป้อนขนมแบบปากต่อปากที่เห็นเป็นข่าวบ่อยๆ หรือในช่วงกิจกรรมรับน้องใหม่ จะนำโรคติดต่อทางน้ำลายมาให้ได้หลายโรค
และบางโรคก็เป็นอันตรายถึงแก่ชีวิตเลยทีเดียว ดังที่เคยปรากฏให้เห็นตามข่าวว่ามีคนเสียชีวิตจากเชื้อไวรัสตับอักเสบ ชนิดเอ จากการใช้หลอดดูดร่วมกับคนอื่นมาแล้ว ก็จะมีโอกาสติดเชื้อได้ง่าย
ทั้งนี้ พฤติกรรมดังกล่าวถือเป็นพฤติกรรมเสี่ยง เพราะปากเป็นช่องทางการนำเชื้อโรคเข้าสู่ร่างกาย และโรคหลายชนิดอยู่ในน้ำลาย โพรงจมูก และลำคอ เราจึงได้รวบรวม 12 โรคที่ติดต่อกันได้ทางน้ำลายมาบอกต่อกัน ดังนี้
1. ไข้หวัด
ติดต่อโดย ผ่านน้ำมูก น้ำลาย ผ่านทางการหายใจ ไอ จามรดกัน
2. โรคคอตีบ
ติดต่อโดย ผ่านน้ำมูก น้ำลายผ่านทางการหายใจ ไอ จามรดกัน
3. โรคเริม ชนิดที่ 1 มักเกิดบริเวณริมฝีปาก
ติดต่อโดย การดื่มน้ำหรือกินอาหารร่วมกัน
4. โรคไอกรน
ติดต่อโดย ผ่านน้ำมูก น้ำลายผ่านทางการหายใจ ไอ จามรดกัน
5. โรคคางทูม
ติดต่อโดย ผ่านน้ำมูก น้ำลายผ่านทางการหายใจ การไอ จามรดกัน หรือการกินน้ำและอาหารโดยใช้ภาชนะร่วมกัน
6. โรคหัด
ติดต่อโดย ผ่านน้ำมูก น้ำลายผ่านทางการหายใจ ไอ จามรดกัน โดยเชื้อแพร่กระจายผ่านละอองขนาดเล็กในอากาศ
7. โรคหัดเยอรมัน
ติดต่อโดย รับเชื้อที่อยู่ในละอองเสมหะ น้ำมูก น้ำลายของผู้ป่วยผ่านทางการหายใจ จากการไอจาม ทารกที่เป็นโรคจะมีเชื้ออยู่ในลำคอและขับถ่ายออกมาทางปัสสาวะได้นาน 1 ปี
8. โรคอีโบลา
ติดต่อโดย การสัมผัสเลือดหรือสารคัดหลังจากผู้ป่วย ได้แก่ เลือด น้ำมูก น้ำลายของผู้ป่วย ของใช้ของผู้ป่วย หรือสัตว์ที่ป่วย
9. โรคไข้หวัดใหญ่
ติดต่อโดย ผ่านน้ำมูก น้ำลาย ผ่านทางการหายใจ ไอ จามรดกัน
10. โรคทางเดินหายใจเฉียบพลันรุนแรง (SARS)
ติดต่อโดย ผ่านน้ำมูก น้ำลาย ผ่านทางการหายใจ ไอ จามรดกัน
11. มือ เท้า ปาก
ติดต่อโดย เชื้อที่มือหรือของเล่นที่เปื้อนน้ำลาย น้ำมูก น้ำจากตุ่มพองและแผล รวมถึงผ่านน้ำมูก น้ำลาย ผ่านทางการหายใจ ไอ จามรดกัน
12. ไวรัสตับอักเสบ A และ E
ติดต่อโดย รับเชื้อที่อยู่ในน้ำมูก น้ำลาย สารคัดหลั่งจากผู้ป่วยที่ปนเปื้อนอยู่ในอากาศ อาหาร น้ำ และของใช้
ดังนั้น เพื่อลดความเสี่ยงจากอาการเจ็บป่วยที่มาจากโรคติดเชื้อทางน้ำลาย ควรให้ความสำคัญในการรักษาสุขอนามัยส่วนตัว และหลีกเลี่ยงการสัมผัสใกล้ชิดกับผู้ป่วยที่มีอาการไข้ เจ็บคอ
เพียงเท่านี้ก็สามารถป้องกันตนเองจากโรคต่าง ๆ ได้อย่างแน่นอน
ที่มา : กรมควบคุมโรค สายด่วน 1422