โครงการโรงสีข้าวประชารัฐบ้านคลองศาลเจ้า
กองทุนหมู่บ้านคลองศาลเจ้า หมู่ที่ 7 ตำบลทรายมูล อำเภอองครักษ์ จังหวัดนครนายก
ที่มาและวัตถุประสงค์โครงการ…เนื่องด้วยสมาชิกชุมชนมีอาชีพทำนาเป็นส่วนใหญ่ การมีโรงสีข้าวประชารัฐภายในชุมชนจึงเป็นสิ่งที่จะช่วยลดค่าใช้จ่าย ทั้งนี้ยังเป็นการสร้างความเข้มแข็งในระดับชุมชน ชุมชนสามารถผลิตข้าวสารไว้บริโภคและจำหน่าย สมาชิกกองทุนมีงานทำในท้องถิ่น มีวัตถุดิบจากการสีข้าวมาพัฒนาอาชีพด้านปศุสัตว์ และทำปุ๋ยหมัก ประกอบกับในพื้นที่มีสมาชิกปลูกข้าว มีเครื่องบรรจุสุญญากาศ ทำให้กระบวนการผลิต การแปรรูปครบวงจร ตั้งแต่เมล็ดข้าวเปลือก จนถึงข้าวสารบรรจุถุง และจัดจำหน่าย
จุดเด่น… ให้บริการสีข้าวที่มีคุณภาพ เป็นแหล่งถ่ายทอดความรู้ในการพัฒนาตนเอง ช่วยลดค่าใช้จ่ายให้ชาวนาได้มาก เพราะต้นทุนถูกกว่าโรงสีเอกชน สำหรับรายได้ของโรงสี ก็คือ รำข้าว ปลายข้าว และแกลบ ซึ่งจะมีคนมาซื้อถึงโรงสี โดยชาวบ้านนิยมนำรำข้าวไปเลี้ยงปลา ปลายข้าวนำไปเป็นอาหารสัตว์ ส่วนแกลบนำไปเป็นส่วนผสมของดินที่ผลิตจำหน่ายอยู่ในชุมชน
ผลการดำเนินงาน…ดำเนินการปลูกข้าวพันธุ์ปทุมธานี , ข้าวเจ้าพันธุ์ไรซ์เบอรี่ ในพื้นที่นาปลอดสารพิษ ดำเนินการรับซื้อข้าวจากเกษตรกรในโครงการและส่งต่อให้โรงสีข้าวประชารัฐเพื่อทำการสีข้าว บรรจุถุง นำไปบริโภคและจัดจำหน่ายให้แก่สมาชิกและบุคคลทั่วไป ส่วนปลายข้าว รำข้าว นำไปจำหน่ายให้แก่สมาชิกที่มีอาชีพเลี้ยงปลา แกลบนำไปทำดินปลูกผักสำหรับกลุ่มผู้ผลิตพืชผักปลอดสารพิษ แผนการ
ดำเนินงานในอนาคต…มุ่งเน้นสร้างความเข้มแข็งในระดับชุมชน เพิ่มอำนาจต่อรองในกลไกตลาดข้าว ด้วยขนาดโรงสีที่มีกำลังผลิต 220 กิโลกรัมข้าวเปลือกต่อชั่วโมง แต่ปัจจุบันยังไม่ได้เดินกำลังการผลิตเต็มประสิทธิภาพเนื่องด้วยข้อจำกัดไม่มีสถานที่เก็บข้าวเปลือก ลานตาก เครื่องอบข้าว ซึ่งถ้าสามารถแก้ไขข้อจำกัดดังกล่าว จะส่งผลให้สามารถผลิตข้าวสารออกจำหน่ายแบบครบวงจรในระดับตำบล พร้อมจัดทำมาตรฐาน GMP โดยจะรับสมัครสมาชิกเกษตรกรผู้ปลูกข้าวเข้าร่วมกลุ่ม (ระดมหุ้นจากสมาชิก) จัดหาสถานที่และเครื่องอบแห้งข้าวเปลือก ลานตากข้าว ขอรับการสนับสนุนงบประมาณเพื่อลงทุนด้านพื้นที่ เครื่องจักร อาคารคลุมการจัดเก็บข้าว รวมถึงกำหนดพื้นที่นา ที่สามารถผลิตข้าวเปลือก เพื่อป้อนโรงสีข้าวประชารัฐ ได้ไม่น้อยกว่า 30 ตันข้าวเปลือกต่อเดือน ด้านการตลาดเชื่อมโยงขายผลผลิตกับร้านค้าประชารัฐ ส่งเสริมความยั่งยืนของกลุ่ม เช่น รับซื้อผลผลิต สนับสนุนพันธุ์ข้าวปลูก รับจ้างสีข้าวของสมาชิกในอัตราที่ถูกกว่าบุคคลทั่วไป
