เมืองหลวงควันและฝุ่นมากมาย รู้จัก “DustBoy” รางวัลนวัตกรรมแห่งชาติ ด้านสังคมและสิ่งแวดล้อม

เพราะควันและฝุ่นเป็นปัญหาเรื้อรังที่ส่งผลเสียต่อสุขภาพต่อผู้คนในประเทศไทย ครั้งนี้เราขอพาไปรู้จักกับผลงาน “เครือข่ายเครื่องตรวจวัดคุณภาพอากาศ DustBoy สำหรับระบบเฝ้าระวัง PM2.5 ระดับชุมชน” ซึ่งเป็นนวัตกรรมที่พัฒนาขึ้นเพื่อแก้ไขปัญหาฝุ่นละอองขนาดเล็ก PM2.5 ที่ส่งผลกระทบต่อสุขภาพของประชาชนมาช้านาน

DustBoy คือนวัตกรรมเครื่องวัดปริมาณฝุ่นละอองขนาดเล็กในอากาศด้วยระบบเซนเซอร์ และเชื่อมต่อข้อมูลด้วยระบบสถาปัตยกรรมเน็ตเวิร์คอัจฉริยะ เพื่อเสริมการทำงานของสถานีตรวจวัดคุณภาพอากาศของกรมควบคุมมลพิษ โดยเครื่องวัดฝุ่นมีหลักการทำงานโดยเทคนิคการกระเจิงแสง (Light Scattering) สามารถวัดฝุ่น PM2.5 PM10 อุณหภูมิและความชื้น และเชื่อมต่อข้อมูลด้วยระบบสถาปัตยกรรมเน็ตเวิร์คอัจฉริยะ พร้อมส่งข้อมูลผลการวัดแบบออนไลน์แบบเรียลไทม์ สามารถใช้เครื่องคอมพิวเตอร์ หรือใช้สมาร์ทโฟนดูผลการวัดได้บน “CMU Mobile” Application ซึ่งการพัฒนานวัตกรรมนี้ จะนำไปสู่ป้องกันและรับมือด้านสุขภาพจากจากมลพิษอากาศ สู่การแก้ไขปัญหาฝุ่นละอองอย่างทันท่วงทีและเป็นรูปธรรม

 

DustBoy เครือข่ายเครื่องตรวจวัดคุณภาพอากาศ

 

ที่ผ่านมาได้ส่งมอบเทคโนโลยี DustBoy ให้กับกรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข เพื่อใช้งานตรวจวัดคุณภาพอากาศในพื้นที่เสี่ยง ซึ่งติดตั้งในสถานบริการสาธารณสุขทั้งในระดับจังหวัด อำเภอ ตำบล รวมถึงโรงเรียน สถานพัฒนาเด็กปฐมวัย และสถานดูแลผู้สูงอายุ พร้อมขยายไปติดตั้งทั่วประเทศแล้วกว่า 700 จุด ตั้งเป้าขยายเป็น 2000-3000 จุด ทั่วไทยในทุกตำบล ทั้งยังพยากรณ์คุณภาพอากาศล่วงหน้าได้ 3 วัน สำหรับภายใน มช. ล่าสุด สำนักนายกรัฐมนตรีได้นำข้อมูลจาก Dust Boy รายงานสถานการณ์ฝุ่นผ่าน “Air CMI” Application รายงานคุณภาพอากาศทุกอำเภอในจังหวัดเชียงใหม่ นำร่องเป็นจังหวัดแรกของประเทศ

 

DustBoy เครือข่ายเครื่องตรวจวัดคุณภาพอากาศ

 

นวัตกรรมสู้ฝุ่นนี้ มีการคิดค้นและพัฒนาสถาปัตยกรรมระบบแบบครบวงจรโดยทีมนักวิจัยคนไทยจากหน่วยวิจัยเพื่อการจัดการพลังงานและเศรษฐนิเวศ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ทั้งการผลิตเครื่อง การพัฒนาซอฟท์แวร์ การดูแลระบบฐานข้อมูล/server การพัฒนาแพลตฟอร์ม การซ่อมบำรุง/ดูแลหลังการติดตั้ง และการให้ข้อมูล จึงทำให้สามารถพัฒนาเครื่องได้ตามความต้องการของผู้ใช้งาน/ความเหมาะสมของการนำไปใช้ ระบบตรวจสอบการทำงานของเครื่องที่ DustBoy มีและการดูแลหลังการขายร่วมกับผู้รับผิดชอบประจำจุดติดตั้งที่เรียกว่า อาสาDustBoy เป็นส่วนสำคัญในการช่วยรักษาเครือข่ายเครื่องตรวจวัดยังคงทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพ มีอายุยืนยาว ส่งผลถึงความยั่งยืนของระบบเฝ้าระวังฝุ่นควัน