เป็นเรื่องที่เปิดประเด็นขึ้นมาเมื่อไหร่ ก็ตอบโต้กันไปมาไม่รู้จบกับ “การตั้งราคา”ที่กดให้ต่ำเพื่อแย่งลูกค้าในแทบจะทุกวงการ โดยความคิดเห็นมีทั้งฝั่ง “ราคาสูง” ที่บอกว่า สูงด้วยคุณภาพ ความเป็นมืออาชีพ อีกทั้งค่าความรู้ความสามารถที่ร่ำเรียนมา และค่า รสนิยม ความครีเอทที่หาซื้อกันไม่ได้ง่ายๆ ขณะที่อีกฝั่งก็โต้แย้งว่าราคาสูงก็ไม่ช่วยอะไร ทำง่ายๆ ก็ขายได้ มียอดขายได้เหมือนกัน
ล่าสุด สมาชิกพันทิป รายหนึ่งตั้งกระทู้ที่ออกอาการท้อแท้ในอาชีพกราฟิก ดีไซเนอร์ ที่ก่อนหน้านี้ ค่าออกแบบจะอยู่ที่ราวๆ 1,500-2,000 บาท แต่ถึงกับอึ้งเมื่อได้ทราบว่าปัจจุบัน มีผู้รับออกแบบโลโก้ ในราคาเริ่มต้นเพียง 20 บาทเท่านั้น โดยกระทู้ดังกล่าว ระบุว่า
วงการออกแบบตกต่ำ เพราะมีคนรับออกแบบกราฟิกราคาเริ่มต้น 20 บาท
เรื่องมีอยู่ว่า…
มีเพื่อนคนหนึ่งได้มาจ้างผมออกแบบ Sticker ฉลาก สำหรับแปะลงบนบรรจุภัณฑ์จำพวกครีม น้ำหอม ซึ่งก็คือร้านขายเครื่องสำอางค์ทั่วไปที่มีอยู่ตาม FB และ IG เพื่อนผมเล่าให้ฟังว่า “เนี่ยมีอยู่เจ้านึงเค้ารับออกแบบ Sticker ฉลาก พวกนี้ จนทุกวันนี้รวย ทำเครื่องสำอางค์ขายเองแล้ว” ผมก็เหรอ น่าสนใจเพิ่งจะรู้ว่ามีคนรับทำของพวกนี้เป็นกิจลักษณะ ก็ไม่ได้คิดอะไร ก็ออกแบบให้เพื่อนจนเสร็จ พอถึงเวลาคิดเงิน ผมเป็นพวกแฟร์ๆ ถ้ากับเพื่อนกับฝูง ยิ่งเป็นคนค้าขายด้วยแล้ว ผมให้เค้าเสนอราคามาเลยว่า ปกติเค้าจ้างกันเท่าไหร่ เพราะผมไม่อยากคิดราคาตามเรทปกติที่ผมเคยรับ มันจะสูงเกินไปสำหรับเพื่อน เพื่อนผมก็ไม่เคยจ้างใคร ไม่รู้ราคา ผมเลยลองไปสืบหาตาม Page ที่เค้ารับออกแบบ ปรากฎว่าเมื่อเห็นเรทราคาแล้วทำให้ผมช๊อค และเศร้าในวิชาชีพมากคือ… มีการตั้งราคา “รับออกแบบกราฟิกเริ่มต้นที่ 20 บาท” “รับออกแบบ Sticker บรรจุภัณฑ์ ราคาเพียง 99 บาท” ซึ่งคุณภาพงานก็ตามราคาจริงๆ
ที่นี้มันก็เปิดปัญหาที่ว่า ลูกค้าเกิดข้อเปรียบเทียบ (อันนี้ไม่เกี่ยวกับเพื่อนผมนะ) ถ้าราคาการออกแบบ LOGO ผม 1,500 บาท อย่างถูกเลยนะ แต่กับอีกเจ้าที่เค้าออกแบบเพียง 99 บาท ลูกค้าก็จะเกิดข้อสงสัยแล้วว่าทำไมราคามันต่างกันแบบนี้ และเมื่อเราให้เหตุผลว่า คุณภาพต่างกัน ซึ่งมักเป็นเหตุผลที่ไม่หนักแน่นพอ เพราะเชื่อเถอะว่า ไม่มีใครเข้าใจกระบวนการทำงาน กระบวนการคิด ลูกค้าจะเน้นเรื่องความประหยัดมากกว่า สุดท้ายเค้าก็หันไปจ้างคนที่ออกแบบ 99 บาท เพราะเค้ารับได้กับคุณภาพงานแบบนั้น ความสวยงาม ความดูพรีเมี่ยมของสินค้ารองลงมา ขอแค่มีฉลากเป็นของตัวเองได้ขายสินค้าพอ สุดท้ายผลิตภัณฑ์ที่ออกสู่ตลาด ก็จะมีภาพลักษณ์ที่ห่วยแตก เต็มไปหมด ถ้าพวกนักออกแบบเห็นสินค้าที่ขายบน FB จะรู้สึกได้เลยว่า ทำไมสินค้ามันดูเห่ย ดูเชยจัง
นี่ยังแค่เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นระดับเด็กๆ งานระดับใหญ่ขึ้นมาหน่อยผมก็เคยเจอ ทำแอนนิเมชั่นเกี่ยวกับยาเสพย์ติดเป็นการ์ตูน 2D มีงบให้ 5,000 บาท ให้คิด Concept ให้ด้วย หรือจะออกแบบ โบรชัวร์ ที่เมื่อก่อนสมัยผมจบใหม่ๆ ชิ้นนึงประมาน 2 – 3 พับ ผมได้ตกชิ้นละ 10,000+ สมัยนี้บอก 3,000 ลูกค้ายังต่อเลย
เพราะสมัยนี้ Photoshop Illustrator รวมไปถึงโปรแกรมอื่นๆ ไม่ต้องเรียน หรือจบมาด้านนี้ก็ทำได้ บางคนทำเป็นนิดหน่อย แต่งรูปเป็น ก็หันมารับงานออกแบบกันแล้ว ทั้งๆที่ไม่ได้จบด้านนี้มาเลย แล้วก็มาตั้งราคาถูกๆ เหมือนเปนค่าขนมกินเล่นไปวันๆ นักออกแบบทุกวันนี้ มีกินมีใช้ก็เพราะงานออกแบบ งานก็หายาก งานดีๆ งานใหญ่ๆ ก็มักมีเจ้าประจำอยู่แล้ว นักออกแบบที่เกิดใหม่ ก็ต้องหากินกับตลาดระดับล่างไป เพื่อไต่เต้าไปสู่ระดับใหญ่ แต่ก็ต้องประสบพบเจอกับราคาค่าจ้างที่ ค่าไฟก็ไม่คุ้มแล้ว
ในขณะที่ค่าครองชีพสูงขึ้น น้ำมัน ข้าวของขึ้นราคา แต่เรทราคาการจ้างงานของเรากลับลดลงทุกวันๆ บางทีก็อยากจะบอกลูกค้าว่า ผมขอขึ้นราคางานออกแบบนะ พอดีน้ำมัน มันขึ้นราคาอ่ะ
โดยหลังจากนั้น ได้มีผู้แสดงความคิดเห็นในหลายๆ มุมมองที่น่าสนใจ เช่น
- ถ้ากรณีนี้เราอธิบายให้ลูกค้าเค้าเข้าใจได้มั้ยครับว่าราคาที่คิดนี่มาจากอะไร
ไอไม่ถึงร้อยนั่น(…..เฮ้อ เห็นราคาแล้วเครียด) น่าจะมีเป็นเท็มเพลตอยู่แล้วเค้าแค่เอาโลโก้กับชื่อเข้าไปให้พอสวย อย่าไปถามเรื่องความหมาย หรือ หลักการดีไซน์อะไร
แต่ในอีกทางถึงถ้าจ้างระดับ”นักออกแบบ”ก็จะได้รับงานที่ผ่านกระบวนการทำรีเสิร์จและดีไซน์ที่ช่วยส่งเสริมตัวผลิตภัณฑ์ของคุณ ซึ่งคุณทำธุรกิจตัวนึงคุณย่อมไม่หวังกำไรหลักพันหลักหมื่นอยู่แล้ว …. กับจำนวนกำไรผลตอบแทนที่คุณจะได้กลับคืนมาเยอะขนาดนั้น คุณคิดว่า หน้าตาของผลิตภัณฑ์คุณควรจะได้รับการดีไซน์ในระดับไหน คุณสามารถเลือกได้ครับ ข้างบนนี่เป็นความเห็นส่วนตัวลล้วนๆนะครับ แค่นึกว่าถ้าเจอลูกค้าถามแบบนี้จะตอบอย่างไร
- เค้าทำถูกได้เพราะอะไร??
ประเด็นนี้เราก็ต้องหันกลับมาถามตัวเองด้วยเหมือนกันนะงานถูกมี…งานแพงมี….เราต้องแยกแยะหรืออธิบายกับลูกค้าให้ได้ให้ได้ว่าเพราะอะไร….และงานถูกกับงานงานแพง มันแตกต่างกันอย่างไร?? ซึ่งถ้าถามผม ผมตอบให้แทนก็ได้คือ…เงื่อนไข+ขั้นตอนกระบวนการคิด+ระยะเวลาในการทำงาน มันต่างกันครับ คิดง่ายๆคือถ้าคุณตีเป็นค่าแรง500/วัน(คิดจากฐานป.ตรี15,000/ด.) ดังนั้นงาน 99 บาท เขาจะต้องใช้ระยะเวลาทำเบ็ดเสร็จทั้งกระบวนการแค่ไม่เกิน 1.6 ชั่วโมง/ชิ้น โดยไม่มีต้นทุนอะไรทั้งสิ้น ถึงจะทำได้ครับ
- งานออกแบบมีหลายเกรด ลูกค้าเองก็มีหลายเกรดเช่นกันค่ะ จับคู่กันให้เหมาะๆ
- อ่านแล้วซี๊ดดดเลย แต่ที่ซี๊ดกว่า เราเรียนเอกการผลิตสื่อการสอน แต่รอบข้างเรา ผ่านมาได้แบบงูๆปลาๆ มากกกกกก
แล้วถ้าออกไปทำงานเนี่ยยย “เพราะสมัยนี้ Photoshop Illustrator รวมไปถึงโปรแกรมอื่นๆ ไม่ต้องเรียน หรือ จบ มาด้านนี้ก็ทำได้ บางคนทำเป็นนิดหน่อย แต่งรูปเป็น ก็หันมารับงานออกแบบกันแล้ว ทั้งๆที่ไม่ได้จบด้านนี้มาเลย แล้วก็มาตั้งราคาถูกๆ เหมือนเปนค่าขนมกินเล่นไปวันๆ นักออกแบบทุกวันนี้ มีกินมีใช้ก็เพราะงานออกแบบ งานก็หา ยาก งานดีๆ งานใหญ่ๆ ก็มักมีเจ้าประจำอยู่แล้ว นักออกแบบที่เกิดใหม่ ก็ต้องหากินกับตลาดระดับล่างไป เพื่อไต่เต้า ไปสู่ระดับใหญ่ แต่ก็ต้องประสบพบเจอกับราคาค่าจ้างที่ ค่าไฟก็ไม่คุ้มแล้ว”
- มันถูกเพราะไปโหลด vector ลามัวร์ แล้วโหลด font มาวางเป็นโลโก้ ส่งร้านสติ๊กเกอร์ ตารางเมตรละ 400 แต่คิดลุกค้าไปตารางเมตรละ 1200 วันนึง…พอครีมแบบนี้ มันอยู่ไม่ได้ กราฟฟิกดีไซน์เหล่านี้ก็แยกย้ายเช่นกัน
ขณะที่ ความคิดเห็นจากผู้ประกอบสายอาชีพนี้เหมือนกันในตำแหน่ง Senior Graphic Designer บริษัทเอกชนแห่งหนึ่ง ให้ความเห็นกับ Smart SME ว่า
“ยุคนี้ เด็กรุ่นใหม่หันมาเรียนสายงานออกแบบมากขึ้น บางคนไม่ถึงขั้นเรียนเก่ง แต่มีทักษะอยู่บ้างก็โพสต์ตามเพจต่างๆ เพื่อรับงาน โดยเน้นปริมาณมากๆ เพื่อตัดราคา ทำให้คนที่เรียนสายนี้มาจริงๆ อาจจะกลายเป็นว่าคิดราคาค่าออกแบบแพง หรือที่แย่กว่านั้น คือบางคนแค่หัดทำโปรแกรม Illustrator หรือ Photoshop แบบพื้นฐานก็รับงานแล้ว ซึ่งจริงๆ งานออกแบบ เป็นงานที่ละเอียดอ่อน ต้องอาศัยกระบวนการประมาณหนึ่งเลย ที่สำคัญควรรู้เรื่อง Mood & Tone มีคอนเซ็ปต์ที่ช่วยในการสื่อความหมายของแบรนด์ ผมว่าเราอาจจะต้องกลับมาโฟกัสเรื่องของกลุ่มเป้าหมาย ว่าเราขายให้ใคร ทำงานให้ใคร ถ้ากลุ่มชัดเจน เป้าหมายของการจ้างงานก็จะชัดเจนตามไปด้วย”
Source : Pantip.com