การจัดตั้งธุรกิจสำหรับผู้ประกอบการ SME นั้นมีอยู่หลากหลายรูปแบบ ซึ่งล้วนมีข้อดี-ข้อเสียที่แตกต่างกันออกไป ไม่มีรูปแบบไหนดีที่สุด แต่ขึ้นอยู่กับความเหมาะสมของกิจการนั้น ๆ โดยดูจากเรื่อง ธุรกิจที่ทำ, แนวทางการบริหาร, เงินทุน และทรัพยากรที่มี
ดังนั้น การเลือกจัดตั้งธุรกิจผู้ประกอบการต้องวิเคราะห์การเปิดกิจการให้ชัดเจนว่ามีแผนงานการบริหารอย่างไร และเลือกจัดตั้งธุรกิจให้มีความสอดคล้องกับเป้าหมายที่วางไว้
ดังนั้น ในบทความนี้เราจะมาดูข้อดี-ข้อเสียในการจัดตั้งธุรกิจในแต่ละรูปแบบ เพื่อที่จะให้ผู้ประกอบการได้เปรียบเทียบ ก่อนที่จะตัดสินใจเลือกรูปแบบการจัดตั้งธุรกิจ
กิจการคนเดียว
ข้อดี
- จัดตั้งง่าย ใช้เงินน้อย
- เจ้าของกิจการมีอำนาจตัดสินใจโดยตรง
- กำไรอยู่ที่เจ้าของทั้งหมด
- ข้อบังคับกฎหมายน้อย
- เลิกกิจการง่าย
ข้อเสีย
- เงินทุนมีจำกัด
- หากมีหนี้สิน เจ้าของกิจการรับผิดชอบเพียงคนเดียว
- เสียประโยชน์ด้านภาษี เนื่องจากรายได้จะต้องรวมคำนวณเพื่อเสียภาษี
- ระดมทุนได้ยาก
- กิจการมีอายุจำกัด โดยจะคงอยู่เมื่อเจ้าของมีชีวิตอยู่
ห้างหุ้นส่วนสามัญ หรือห้างหุ้นส่วนสามัญไม่จดทะเบียน
ข้อดี
- มีแหล่งเงินทุนมากกว่ากิจการคนเดียว
- ความเสี่ยงน้อย เพราะมีผู้มาร่วมบริหารความเสี่ยง
- จัดตั้งง่าย เลิกกิจการง่าย
ข้อเสีย
- ระดมทุนได้เฉพาะผู้ถือหุ้นส่วน
- มีอายุจำกัด หากหุ้นส่วนถอนตัว หรือเสียชีวิตลง
- เสียภาษีซ้ำซ้อน นอกจากจะต้องเสียภาษีบุคคลธรรมดาแล้ว ห้างฯ ยังต้องแบ่งกำไรให้กับหุ้นส่วนแล้วนำไปเสียภาษีบุคคลธรรมดาอีกต่อหนึ่ง
- หุ้นส่วนต้องรับผิดชอบหนี้สินของห้างฯ อย่างไม่จำกัด
ห้างหุ้นส่วนสามัญนิติบุคคล
ข้อดี
- มีแหล่งเงินทุนมากกว่าเจ้าของกิจการคนเดียว
- ความเสี่ยงน้อย เพราะมีผู้ร่วมเฉลี่ยความเสี่ยง
- จัดตั้งง่าย เลิกกิจการง่าย
- มีความน่าเชื่อถือกว่าห้างหุ้นส่วนสามัญ
- ได้ประโยชน์ทางภาษีมากกว่าห้างหุ้นส่วนสามัญ
ข้อเสีย
- ผู้ถือหุ้นต้องรับภาระหนี้สินของห้างฯ อย่างไม่จำกัด
- มีอายุจำกัด ความเป็นห้างสิ้นสุดลงเมื่อหุ้นส่วนถอนตัว หรือเสียชีวิต
ห้างหุ้นส่วนจำกัด
ข้อดี
- ผู้ลงทุนที่เป็นหุ้นส่วนประเภทจำกัดความรับผิดชอบมีความเสี่ยงต่ำ ไม่ต้องรับผิดชอบมากกว่าส่วนที่ตนลงทุน
- มีแหล่งเงินทุนมากกว่าเจ้าของคนเดียว
- จัดตั้งง่าย เลิกกิจการง่าย
- ได้ประโยชน์ทางภาษีมากกว่าห้างหุ้นส่วนสามัญ เนื่องจากการเสียภาษีนิติบุคคลสามารถหักค่าใช้จ่าย
- มีความเสี่ยงน้อยลง เพราะมีผู้ร่วมบริหารเสี่ยง
ข้อเสีย
• ขั้นตอนการจัดตั้งยุ่งยาก
• มีค่าใช้จ่ายการบริหารงานสูง
• ยกเลิกกิจการได้ยาก เพราะต้องมีการชำระบัญชี และจัดการให้ถูกต้องตามกฎหมาย
• ต้องทำบัญชี และจัดส่งงบดุล
บริษัทจำกัด
ข้อดี
- มีความน่าเชื่อถือ
- ผู้ถือหุ้นไม่จำเป็นต้องบริหารเอง
- ระดมเงินทุนได้มาก
- ผู้ถือหุ้นมีความรับผิดชอบในหนี้สินของกิจการเพียงมูลค่าที่ตนยังค้างชำระเท่านั้น เจ้าหนี้ไม่สามารถยึดทรัพย์ส่วนตัวของผู้ถือหุ้นได้
- ขาย หรือโอนหุ้นให้กับผู้อื่นได้
- บริษัทยังดำเนินกิจการต่อไปได้ แม้ผู้ถือหุ้นจะเสียชีวิตหรือล้มละลาย
ข้อเสีย
- ขั้นตอนจัดตั้งยุ่งยาก
- ค่าใช้จ่ายบริหารสูง
- ยกเลิกกิจการได้ยากต้องมีการชำระบัญชี และจัดการให้ถูกต้องตามกฎหมาย
- ต้องจัดทำบัญชี จัดส่งงบดุล
ที่มา: กรมพัฒนาธุรกิจการค้า
เรื่องที่เกี่ยวข้อง
