“บะหมี่กึ่งสำเร็จรูป” ถือว่าเป็นอาหารที่อยู่คู่กับคนไทยมาอย่างยาวนาน ด้วยขั้นตอนการปรุงที่ค่อนข้างง่าย ไม่ยุ่งยากซับซ้อน ราคาที่ไม่แพงมากนัก มีให้เลือกหลายรสชาติ ตลอดจนสามารถเก็บรักษาได้เป็นระยะเวลานาน เหล่านี้จึงทำให้ “บะหมี่กึ่งสำเร็จรูป” เป็นอาหารที่ต้องมีบ้านแทบทุกครัวเรือน
อย่างไรก็ตาม ดูเหมือนว่า “บะหมี่กึ่งสำเร็จรูป” จะไม่เพียงแค่ได้รับความนิยมในประเทศไทยเท่านั้น แต่ยังรวมไปถึงตลาดต่างแดนที่ได้รับความนิยมไม่แพ้กัน เป็นโอกาสให้กับผู้ประกอบการไทยได้พัฒนาสินค้าเพื่อตีตลาดตอบสนองความต้องการของผู้บริโภค
“บะหมี่กึ่งสำเร็จรูป” มาแรงในตลาดอาเซียน
ข้อมูลจากกรมเจรจาการค้าระหว่างประเทศ พบว่า “บะหมี่กึ่งสำเร็จรูป” เป็นสินค้ามาแรงในช่วงการแพร่ระบาดของไวรัสโควิด-19 เนื่องจากผู้คนส่วนใหญ่ต้องกักตัวอยู่ที่พักอาศัย จึงทำให้ความต้องการสินค้าเพิ่มขึ้นตาม โดยยอดส่งออก “บะหมี่กึ่งสำเร็จรูป” ไทยในไตรมาส 1/2020 มีมูลค่า 57.8 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ เพิ่มขึ้น 11% ซึ่งอาเซียนกลายเป็นตลาดที่มาแรงที่สุด ครองส่วนแบ่งตลาดอยู่ที่ 54.8% ของยอดส่งออกทั้งหมด คิดเป็นมูลค่า 31.7 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ
นอกจากนี้ยังมีตลาดส่งออก “บะหมี่กึ่งสำเร็จรูป” รองลงมา ได้แก่ เนเธอร์แลนด์ ครองส่วนแบ่งตลาด 9.2% ตามด้วยสหรัฐฯ มีส่วนแบ่ง 6.6% ออสเตรเลีย 5.1% และฝรั่งเศส 3.1%
จับตาตลาดอาเซียน
อาเซียนถือเป็นตลาดส่งออกบะหมี่กึ่งสำเร็จรูปสำคัญที่น่าจับตามอง เนื่องจากมีประชากรจำนวนมาก ประกอบกับนิยมรสชาติอาหารที่คล้ายคลึงกัน โดยเฉพาะอินโดนีเซีย เวียดนาม ฟิลิปปินส์ และมาเลเซีย ติดอันดับประเทศที่บริโภคบะหมี่กึ่งสำเร็จรูปสูง 15 อันดับแรกของโลก ส่งผลให้การส่งออกไปอาเซียนเติบโตขึ้นอย่างต่อเนื่อง
โดยปี 2562 ทั้งปี ไทยส่งออกบะหมี่กึ่งสำเร็จรูปไปอาเซียนมูลค่า 119.35 ล้านเหรียญสหรัฐ เพิ่มขึ้น 31% และในช่วง 10 ปี ที่ผ่านมา (2552-2562) ไทยส่งออกบะหมี่กึ่งสำเร็จรูปไปอาเซียน เพิ่มขึ้นถึง 549% คิดเป็นการเติบโต 55% ต่อปี (ปี 2552 ไทยส่งออกไปอาเซียนมูลค่า 18.38 ล้านเหรียญสหรัฐ)
สำหรับปัจจัยที่ทำให้ไทยส่งออกบะหมี่กึ่งสำเร็จรูปไปตลาดอาเซียนได้เพิ่มขึ้น มาจากความตกลงการค้าเสรี (เอฟทีเอ) ที่เป็นกุญแจสำคัญทำให้สินค้าของไทยขยายการส่งออกได้เพิ่มขึ้น โดยปัจจุบันอาเซียน ออสเตรเลีย นิวซีแลนด์ จีน ฮ่องกง ชิลี และเปรู ได้ยกเว้นการเก็บภาษีนำเข้าสินค้าบะหมี่กึ่งสำเร็จรูปที่ส่งออกจากไทยแล้ว เหลือเพียงแค่ 3 ประเทศ ได้แก่ ญี่ปุ่น เกาหลีใต้ และอินเดีย ที่ยังคงภาษีนำเข้าสินค้าบางตัว เช่น กลุ่มพาสต้า บะหมี่แปรรูป และเส้นหมี่แปรรูป
โอกาสของ “บะหมี่กึ่งสำเร็จรูป” ไทย
อุตสาหกรรมบะหมี่กึ่งสำเร็จรูปของไทย ถือว่ามีศักยภาพและได้มาตรฐาน มีความโดดเด่นเรื่องรสชาติที่หลากหลาย เป็นที่รู้จักและยอมรับของคนทั่วโลก หากผู้ประกอบการใช้สิทธิประโยชน์จากความตกลงการค้าเสรี จะช่วยให้สินค้าบะหมี่กึ่งสำเร็จรูปของไทยขยายส่วนแบ่งในตลาดโลกเพิ่มขึ้น และควรพัฒนารูปแบบบรรจุภัณฑ์ให้น่าดึงดูด ควบคู่ไปกับการเพิ่มคุณค่าทางโภชนาการ รวมถึงสร้างเอกลักษณ์และความแตกต่างของสินค้าเพื่อยกระดับให้เป็นสินค้าพรีเมียม ซึ่งจะช่วยเพิ่มมูลค่าการส่งออกได้
ทั้งนี้ เฉพาะปี 2562 ไทยส่งออกสินค้ากลุ่มบะหมี่แปรรูปสูงเป็นอันดับ 3 ของโลก รองจากจีน และเกาหลีใต้
