ด้วยสถานการ์การแพร่ระบาดของโควิด ได้ทำให้คนมากมายต้องกลับบ้านเกิด หรืออยากกลับไปทำมาหากินที่บ้านเกิดกันมากขึ้น ครั้งนี้ เราจึงอยากเป็นอีกหนึ่งการสร้างพลัง ด้วยการพาไปรู้จักคุณจอน เสาวลักษณ์ มณีทอง หญิงแกร่ง ผู้ทิ้งเงินเดือน 6 หมื่น มาปลูกสมุนไพรบ้านเกิด ร่วมขับเคลื่อนวิสาหกิจชุมชนแปรรูปสมุนไพรปลูกรัก จนเติบโต

คุณจอน เสาวลักษณ์ มณีทอง (ซ้าย) นวัตกรหญิง วัย 40 ปี ผู้พัฒนาแบรนด์ ‘Plant Love’ สมุนไพรปลูกรัก และผู้คว้ารางวัลเกษตรกรสำนึกรักบ้านเกิด ปี 2563 เล่าด้วยความภูมิใจว่า ด้วยตนเองคลุกคลีอยู่กับอาชีพเกษตรมาตั้งแต่เด็ก จึงมีความรักในอาชีพเกษตรกรรม และต้องการเป็นเกษตรกรคุณภาพ หลังจากทำงานในกรุงเทพมานานหลายปี มองแล้วว่าสิ่งที่ทำอยู่ไม่ตอบโจทย์ในแง่ความสุขของการใช้ชีวิต จึงตัดสินใจหันหลังให้การเป็นพนักงานบริษัท รายได้ 6 หมื่นบาทต่อเดือน กลับมาใช้ชีวิตกับครอบครัวที่บ้านเกิด นำความรู้และประสบการณ์ทั้งหมดที่มีมาทุ่มพัฒนาวิสาหกิจชุมชน ปลูกรัก ตำบลพระธาตุ อำเภอแม่ระมาด จังหวัดตาก

ทั้งยังนำองค์ความรู้มาประยุกต์ใช้กับแปลงเกษตรทฤษฎีใหม่ของตนเอง โดยจัดสรรพื้นที่ 15 ไร่ ออกเป็น 30% สำหรับกักเก็บน้ำ 30% สำหรับพื้นที่ป่า 30% สำหรับนาข้าว และ 10% เพื่อปลูกผักผลไม้ และทำเป็นศูนย์การเรียนรู้ และแปรรูปผลผลิต นอกจากนี้ยังทำการบันทึกข้อมูล วันที่เพาะปลูก การเจริญเติบโตของพืช การให้น้ำ ให้ปุ๋ย และดิน ผ่านระบบแสกนคิวอาร์โค้ดบนแอปพลิเคชัน เพื่อเก็บ Data และสามารถปรับเปลี่ยนการเพาะปลูกให้เหมาะสมกับปริมาณน้ำฝนในแต่ละปี

พร้อมกับสร้างพาราโบล่าโดม หรือตู้อบพลังงานแสงอาทิตย์ เพื่อใช้นวัตกรรมเข้ามาช่วยอบพืชผลทางการเกษตรให้มีสีสันสวยงาม มีคุณภาพดี สะอาดปลอดภัย และประหยัดพลังงานมากขึ้น และรับผลผลิตอื่น ๆ เช่น กล้วย ขมิ้นชัน ขิง กระชาย จากเครือข่ายเกษตรกรในวิสาหกิจชุมชนสมุนไพรปลูกรัก ซึ่งเป็นการทำเกษตรอินทรีย์ ไม่ใช้สารเคมีในการเพาะปลูก เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม มาแปรรูปพัฒนาต่อยอดเป็นผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นขมิ้นชันตากแห้ง การสกัดขมิ้นชันแบบคูลดราย เครื่องดื่มชนิดผง ชาสมุนไพร น้ำมันหอมระเหย ฯลฯ ซึ่งล่าสุดก็ได้รับใบอนุญาตให้สามารถเพาะปลูกกัญชาทางการแพทย์ ทำให้เกษตรกรและครอบครัวในเครือข่าย 300 ราย มีกินมีใช้มีเก็บ มีเงินส่งลูกหลานเรียน มีคุณภาพชีวิตดีขึ้น

อย่างในช่วงเดือนกรกฎาคม 2564 ที่ผ่านมา ผลผลิตขมิ้นชัน กระชายขาวสด กระชายอบแห้ง มียอดการสั่งซื้อพุ่งขึ้นกว่า 100% หรือคิดเป็นมูลค่ากว่า 6 แสนบาท โดยวิสาหกิจชุมชนสมุนไพรปลูกรักเป็นซัพพลายเออร์ให้กับองค์การเภสัชกรรม ไปจนถึงบริษัทเอกชนต่าง ๆ พร้อมเตรียมส่งออกขมิ้นชันไปยังประเทศเยอรมนีเนื่องจากลูกค้ามองหาซัพพลายเออร์ขมิ้นชันคุณภาพสูง รวมถึงส่งออกไปยังศรีลังกา อังกฤษ ญี่ปุ่น ซึ่งสมุนไพรที่คาดว่าจะได้รับความนิยมมากขึ้นอีกหนึ่งชนิดก็คือพลูคาว เนื่องจากมีสรรพคุณที่ช่วยสร้างภูมิคุ้มกัน

นอกจากนี้ สมุนไพรปลูกรักก็ได้ใช้นวัตกรรมเข้ามาช่วยยกระดับสินค้า ผ่านหน่วยงานภาครัฐที่เข้ามาช่วยให้คำแนะนำ เช่น กรมส่งเสริมอุตสาหกรรม สํานักงานส่งเสริมอุตสาหกรรมจังหวัด กรมการค้าภายใน สวทช. กรมการพัฒนาชุมชน สํานักงานเกษตรอําเภอ โดยจะเน้นการแปรรูปเป็นสินค้าใหม่ ๆ ตามผลผลิตของสมาชิกในวิสาหกิจชุมชน หรือออกสินค้าใหม่ 2-3 ผลิตภัณฑ์ต่อปี

คุณจอนเล่าต่อว่า ปัจจุบันถึงรายได้ต่อเดือนจะไม่มากเท่าช่วงทำงานในกรุงเทพ บางเดือนมีรายได้ 3 หมื่นบาท หรืออาจจะไม่ถึง แต่เรามีความสุขกับการได้กลับมาอยู่ที่บ้านเกิด มันทำให้เรามีคุณค่ามากขึ้น จากการที่เราสามารถสร้างงานสร้างอาชีพให้คนในชุมชน เป็นส่วนหนึ่งที่ช่วยให้เกิดเงินหมุนเวียนในวิสาหกิจชุมชนปีละกว่า 10 ล้านบาท แม้ว่าจะเงินเดือนมากมายขนาดไหน แต่เงินไม่ได้เป็นตัวตั้งของความสุขทุกอย่าง การกลับมาอยู่บ้านเกิด ก็ทำให้เรามีอยู่มีกินในวิถีเกษตรทฤษฎีใหม่ ซึ่งทำให้เรามีอยู่มีกินโดยไม่ต้องพึ่งพาอาหารจากข้างนอก

สำหรับใครที่ได้รับผลกระทบจากโควิด หรือกำลังคิดอยากกลับไปทำเกษตรที่บ้านเกิด ถ้าเราเป็นคนมีความรู้ ไม่ว่าเราจะอยู่ที่ไหน เราก็สามารถนำความรู้มาต่อยอดสร้างอาชีพได้ ซึ่งการเป็นเกษตรกรไม่ได้หมายความว่าจะต้องใช้แรงงานเสมอไป เราสามารถใช้มันสมองมาช่วยทำงานแต่ละอย่างได้ ถ้าเรารู้จักประยุกต์ใช้ อย่างตนเองจบคอมพิวเตอร์ธุรกิจ ก็ได้นำความรู้เรื่องการทำอีคอมเมิร์ซและการตลาดออนไลน์ มาขับเคลื่อนธุรกิจเกษตรเชิงพาณิชย์ รวมถึงการเพิ่มมูลค่าให้ผลผลิต ด้วยการแปรรูปและทำนวัตกรรม

ใครอยากกลับมาอยู่บ้านเกิด อยากให้คิดวางแผนทุกอย่างให้รอบคอบ ก่อนลงมือมาทำจริง อย่างตนเองก่อนออกจากงานมาอยู่บ้านก็ใช้เวลาวางแผนนานกว่า 3 ปี แต่บางคนอาจเกิดกรณีฉุกเฉินไม่ทันเตรียมตัววางแผน เราก็สามารถไปอยู่กับพี่เลี้ยงในพื้นที่ อย่าง สมุนไพรปลูกรักก็ได้เปิดรับผู้ที่ต้องการศึกษาดูงาน โดยสามารถเข้ามาอยู่อาศัยและมีงานทำ หรือใครที่ยังไม่พร้อมจะเพาะปลูกในแปลงของตนเอง ก็สามารถมาทดลองเพาะปลูกในแปลงของเราหรือแปลงของสมาชิกเราได้ มาหัดเรียนรู้อยู่ดูงานกับเราจนกว่าจะเติบโตไปออกไปเผชิญสิ่งต่าง ๆ ด้วยตัวเอง การมีพี่เลี้ยง มีเพื่อน มีเครื่อข่าย เป็นสิ่งสำคัญมากก่อนเราจะกลับบ้าน

‘จอน ชอบคำพูดหนึ่งมาก เขาบอกว่าบ้านไม่ได้รอคอยคนสำเร็จ เพราะต่อให้เราประสบความสำเร็จมากแค่ไหน เมื่อกลับมาบ้านเราก็คือคนที่สำเร็จข้างนอก แต่ขณะเดียวกัน บ้านรอคอยคนที่จะกลับมาสร้างความสำเร็จให้กับบ้าน’ เสาวลักษณ์ มณีทอง