ความเชื่อกับคนไทยแยกกันไม่ออกมาช้านานแล้ว ไม่ว่าธุรกิจขนาดเล็ก ขนาดกลาง ขนาดใหญ่ ไม่เว้นแม้แต่ธุรกิจข้ามชาติระดับโลก เอาเข้าจริงก็มีเรื่องความเชื่อด้านต่างๆเข้ามาเกี่ยวข้องจนได้
ขนาดประธานาธิบดีสหรัฐ ที่ว่าเป็นประเทศที่เจริญๆ แล้ว เวลาจะออกปราศรัยยังเลือก เสื้อผ้า เน็คไทค์ ที่มีความเชื่อว่าจะนำโชคดีมาให้มีชัยชนะในการเลือกตั้ง
ยิ่งเป็นในประเทศแถบเอเซียด้วยแล้วยิ่งหนักเลย ถ้าท่านเคยไปเที่ยวฮ่องกง มาเก๊า ตึกรามบ้านช่องแถวนั้นล้วนเป็นเครื่องหมายของนานาความเชื่อในการแก้ไข ฮวงจุ้ย เสริมบารมี คานอำนาจ ฯ สารพัดจะงัดเอามาสู้กัน ทั้งสู้กับธรรมชาติ สิ่งแวดล้อมและคู่แข่งทางธุรกิจ ไม่เว้นแม้แต่ลูกค้า
อย่างที่มาเก๊าที่บ่อน “แกรนด์ ลิสบัว ( Grand Lis boa Hotel) ” รูปทรงของตึกจะคล้ายๆกรงนก เอาไว้ดักลูกค้า คือเข้าไปแล้วออกยาก จนกว่าจะหมดตัวเสียก่อน ในขณะที่บางบ่อนสร้างตึกเป็นรูปทรงดูคล้ายๆบังตอ เอาไว้ฟันตึกคู่แข่งข้างๆ ส่วนตึกข้างๆก็ออกแบบตกแต่งสวนด้านหน้าให้เป็นภูเขาหินใหญ่ๆ ให้บังตอคู่แข่งฟันประเภทฟันมา เอ็งเจอภูเขาหินบังตอเอ็งบิ่นแน่ บางบ่อนออกแบบด้านหน้าเป็นภูเขาไฟ พวยพุ่งไฟออกมาป็นระยะๆ บ่อนตรงข้ามมาสร้างทีหลังจึงต้องสร้างกำแพงน้ำพุไว้หน้าตึก เผื่อเอาไว้ดับไฟบ่อนฝั่งตรงข้าม ที่มาเก๊าเป็นอย่างนี้จริงๆ และธุรกิจที่ว่านี้ไม่ใช่ธุรกิจเล็กๆ นะครับ เป็นธุรกิจที่มีมูลค่านับพันนับหมื่นล้านทีเดียว
หันกลับมาดูประเทศไทยก็ใช่ย่อย เราได้รับสิ่งเหล่านี้ มาจากหลายอิทธิพลทางความเชื่อ ทุกสารทิศ ทั้งจาก จีน แขก ลาว เขมร พม่า ฝรั่ง อาหรับ ฯลฯ หลากหลายศาสนา พี่ไทยเรารับมาหมด ทั้งพุทธ อิสลาม ฮินดู คริสต์ พราหมณ์ ไม่เว้นแม้กระทั่งผี แต่ไทยเราก็อยู่กับสิ่งเหล่านี้ได้อย่างกลมกลืน ไม่ต้องดูอะไรมากดูธุรกิจมูลค่านับพันล้านย่านราชประสงค์ซิครับ สี่แยกมีมาช้านานตั้งแต่ยังมีสี่แยกธรรมดาๆ จนกลายเป็นสี่แยกธุรกิจไปแล้ว
ลองดูทั้งสี่แยกซิครับว่าเกิดอะไรขึ้น แยกโรงแรมเอราวัณ มีพระพรหมตั้งตระหง่านอยู่หน้าโรงแรม ผู้คนทั่วโลกให้ความเคารพนับถือ กราบไหว้บูชา โรงแรมเอราวัณก็เจริญรุ่งเรืองไปด้วย เมื่อเวิล์ดเทรดมาเกิดทีหลังจึงต้องสร้างสามเหลี่ยมปิรามิด บังหน้าอาคารด้านพระพรหมเอาไว้ เพื่อต้านพลังจากพระพรหม แต่ก็ต้านไม่อยู่ จึงเกิดเหตุต่างๆ กับห้าง ZEN และเวิล์ดเทรดอยู่ เนืองๆ ทางห้างจึงสร้างพระตรีมูรติ มายืนสู้อีกองค์หนึ่ง ( ซึ่งพระตรีมูรติ เป็นพระเจ้าสูงสุดองค์เดียวของศาสนาฮินดู ประกอบด้วย สามสภาวะ คือพระพรหม พระอิศวร และพระวิษณุ ) คราวนี้จึงเอาอยู่ ส่วนฝั่งห้างเกษรพลาซ่าหลังจากเจอไฟไหม้ไปครั้งหนึ่ง เพื่อความปลอดภัยจึงสร้างพระนารายณ์ทรงครุฑเอาไว้หน้าห้างเพื่อป้องกันเหตุซ้ำสอง ส่วนโรงพยาบาลตำรวจที่อยู่อีกมุมหนึ่งของสี่แยกมี คนเป็น คนตาย เข้าออกทั้งวัน ไม่รู้ถึงวันนี้สร้างอะไรไว้ป้องกันตัวบ้างหรือเปล่า นี่เป็นส่วนย่อยๆ ส่วนหนึ่งของธุรกิจนับร้อยล้าน ที่ยังผูกติดกับความเชื่ออย่างแยกไม่ออก ซึ่งผลที่ได้นอกจากจะเป็นเรื่องของความมั่นใจ สบายใจ ของผู้ลงทุนแล้ว ยังเป็นความสบายใจของพนักงานในองค์กรส่วนใหญ่ในการทำงานด้วย
สำหรับธุรกิจ SME อย่าคิดว่าเรื่องเหล่านี้ไม่มีผล ต่อธุรกิจนะครับ เพราะถ้าท่านไม่รู้สึกอะไรกับสิ่งเหล่านี้ อย่าลืมว่ามันมีความรู้สึกต่อลูกค้าในการตัดสินใจซื้อนะครับ สิ่งที่ผมนำเสนอต่อไปนี้ไม่ใช่ให้ท่านไปหา นางกวัก แมวกวัก ปลัดขิก ลูกเทพ ชะลอม ไซ ฯลฯ มาวาง มาแขวน ไว้ที่สำนักงานหรือหน้าร้าน นะครับ แต่สิ่งที่เกี่ยวกับความเชื่อต่างๆ เหล่านี้ได้แก่
- ชื่อ
ไม่ว่าจะเป็น ชื่อบริษัท ชื่อร้านค้า ชื่อสินค้า ชื่อรุ่น ชื่อแคมเปญ ต่างๆ ต้องพยายามหาชื่อ ตั้งชื่อ ให้สอดคล้อมกับที่มาที่ไป โดยให้เป็นบวกไว้ก่อน (Positive) และอย่าพยายามตั้งชื่อที่ต้องการให้เป็นตำนานอันยาวนานด้วยความสะใจ เอามัน เอาฮา เช่นตั้งชื่อร้านว่า “ รวยแล้วเลิก ” แล้วไม่เลิกสักที แสดงว่ายังไม่รวย และเมื่อมาดูจากรสชาติอาหาร การบริการ ความสะอาดของร้าน ก้เห็นทีจะรวยยาก สงสัยต้องเลิกตั้งแต่ยังไม่รวย เป็นชื่อร้านที่ทำให้ลูกค้าวิพากย์ วิจารณ์ได้ไม่รู้จบ การตั้งชื่อต่างๆควรให้คนมีความรอบรู้ มีความสามารถ ด้านธุรกิจหรือผู้มีประสบการณ์ด้านนี้ตั้งให้ อย่าคิดตั้งเอง ควรปรึกษาผู้รู้ดีกว่า เพราะชื่อต่างๆ ที่เราคิดขึ้นเองอาจมีผลด้านลบ ในระยะยาวหรือมีผลต่อความรู้สึกของลูกค้าในการตัดสินใจชื้ออย่างคิดไม่ถึง
- ความเชื่อเรื่องตัวเลข
ถ้าเราจะใช้ตัวเลขเพื่อทำการสิ่งใดสิ่งหนึ่งกับธุรกิจ ทั้งสินค้า รุ่น ชื่อ ฯลฯ ต้องพิจารณาก่อนในเบื้องต้นว่า มีเลขอะไรบ้างที่ไม่ควรนำมาเกี่ยวข้องกับธุรกิจ อันเป็นตัวเลขที่เป็นความเชื่อด้านลบของคนทั่วไปรู้จักกันดี เช่นหมายเลข 13 จากนั้นให้พิจารณาว่าธุรกิจของเรา ลูกค้าส่วนใหญ่เป็นคนชาติใด ถ้าเป็นคนไทยจะชอบ เลข 9 เลข 1 เลข 3 เป็นต้น หากเป็นคนจีน จะชอบเลข 8 เลข 9 ยิ่งถ้าเป็นจีนกวางตุ้ง จะชอบเลข 8 มาก เพราะเลข 8 ออกสำเนียงในภาษากวางตุ้ง มีความหมายว่า “ ร่ำรวย ” ดังนั้นถ้าธุรกิจของเรา จำเป็นจะต้องไปเกี่ยวข้องกับตัวเลขอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ ก็ให้เลือกตัวเลขที่เป็นมงคลไว้ก่อน จะปลอดภัยกว่า เช่นเลข 9 เลข 8 เลขตอง หรือเลขคู่ โดยเฉพาะงานมงคลสมรสก็มักจะใช้เลขคู่ มากกว่าเลขคี่ ส่วนทางธุรกิจมักจะใช้เลขเบิ้ล อย่างรองเท้าบาจา ที่ใช้ตัวเลขท้ายของราคาเป็นเลขเบิ้ลคือ 99 เช่น 199 , 299 , 399 เป็นต้น ทำให้บริษัทบาจา ประสบความสำเร็จทางด้านธุรกิจอย่างไม่น่าเชื่อ แค่ใช้เลขเบิ้ล 99 ที่รู้สึกว่าราคาถูก ที่ราคายังไม่ถึง 100
- ความเชื่อเรื่องสี
สีมีอิทธิพลมากกับการทำธุรกิจเพราะแค่เลือกสีผิด การดำเนินธุรกิจอาจล้มไม่เป็นท่าหรือไม่ประสบความสำเร็จ จึงต้องศึกษาให้มีความรู้ในเบื้องต้นว่าธุรกิจอาหารมีสีใดบ้างที่เกี่ยวข้อง ธุรกิจอุปโภค บริโภค ของท่านมีสีใดที่เกี่ยวข้อง ธุรกิจบันเทิง มีสีใดบ้างที่เกี่ยวข้อง ฯลฯ และสามารถเลือกนำมาใช้ให้สอดคล้องกับสถานะการณ์ของธุรกิจ เช่นถ้าเป็นธุรกิจอาหารต้องเลือกสีที่กระตุ้นให้เกิดความรู้สึกอยากกินหรือรู้สึกอร่อยหรือรู้สึกสะอาดถูกอนามัยหรือรู้สึกได้มาตราฐานการผลิต ตั้งแต่สีของอาหาร สีของ แพคเกจจิ้ง สีหน้าร้าน สีของชุดพนักงาน สีของเครื่องหมายการค้า ยี่ห้อ เป็นต้น
หรือธุรกิจที่ท่านทำ เช่นธุรกิจที่ทำเกี่ยวกับเทคโนโลยีและความทันสมัยก็ต้องใช้สีน้ำเงิน สีฟ้า สีแสตนเลสวาวๆ ฯลฯ
ดังนั้นก่อนที่จะเลือกสีใด เพื่อนำมาใช้กับธุรกิจของท่าน จึงต้องหาความรู้เรื่องสีกับธุรกิจที่ท่านทำว่าควรจะใช้สีอะไรจึงจะเหมาะสม โดยสอบถามจากผู้รู้ในด้านนี้โดยตรงและอย่าคิดว่าไม่สำคัญเป็นอันขาด เพราะแค่ใช้สีถูกต้องสอดคล้องกับความเชื่อของลูกค้า ยอดขายอาจจะทะลุทะลวงเหมือนกับเสื้อผ้าสายเลือดซามูไร อย่าง UNIQLO ที่ขายในเมืองไทยทุกสาขา ที่เขียนป้ายราคาเป็นตัวเลขสีแดง ทั้งหมด ซึ่งในความรู้สึกของคนไทยที่คุ้นชินมานานคือป้ายลดราคาต้องมีตัวเลขสีแดง คนไทยจึงรู้สึกว่าป้ายราคาสีแดงของ UNIQLO สีแดง คือราคาถูกเพราะมีตัวเลขสีแดงจึงรู้สึกว่ามีของถูกทั้งร้านให้ซื้อ ซึ่งความจริง UNIQLO ก็คือเสื้อผ้าญี่ปุ่นราคาไม่แพงอยู่แล้ว แต่พอมาเขียนป้ายราคาสีแดงเข้าไปอีก
จึงได้ใจคนไทยว่าราคาถูกเข้าไปอีก เพราะฉะนั้น เมื่อเราทำธุรกิจอย่าได้มองข้ามความเชื่อ และความรู้สึกเหล่านี้เป็นอันขาด เพราะมันเป็นส่วนหนึ่งที่มีอิทธิพลต่อความสำเร็จหรือความล้มเหลวของธุรกิจ