นลินธรณ์ พัชรเดชนิธิพงษ์
….ในวันตรุษจีน ที่ถือเป็นวันขึ้นปีใหม่ตามปฎิทินจีน โดยชาวจีนหรือมีเชื้อสายจีนทุกครอบครัว จะมีการเตรียมของไหว้อย่างพิถีพิถัน แบ่งเป็นเนื้อสัตว์ ผลไม้ ขนมหวาน กับข้าวคาว กับข้าวเจ อย่างละ 3 หรือ 5 ชนิดแล้วแต่ฐานะหรือขนาดของครอบครัว พร้อมด้วยสุรา น้ำชา ข้าวสวย และกระดาษเงินกระดาษทองประเภทต่างๆ โดยจะจัดเรียงตามลำดับความสำคัญตามชนิดของอาหาร ซึ่งแต่ละอย่างจะมีเสียงเรียกพ้องกับเสียงของคำมงคล และผลไม้ที่ขาดไม่ได้บนโต๊ะไหว้ก็คือ ส้มมหามงคลหรือส้มสีทอง ที่ชาวจีนเรียกว่าส้มไต่กิก เพราะมีความหมายหมายถึง ความสวัสดีมงคลอย่างยิ่ง
ดังนั้น วันนี้เรามาดูความหมายของ “ของไหว้วันตรุษจีน” แต่ละอย่างกันดีกว่าว่าควรนำอะไรมาไหว้บ้าง โดยแบ่งเป็น อาหารคาว ขนมหวาน และผลไม้ ดังนี้

ความหมายของอาหารคาว มีดังต่อไปนี้

ไก่ |
ความสง่างาม ยศ และความขยันขันแข็ง ก้าวหน้าในหน้าที่การงาน ต้องเป็นไก่เต็มตัวหมายถึง ความสมบูรณ์ |
เป็ด |
สิ่งบริสุทธิ์ ความสะอาด ความสามารถอันหลากหลาย |
ปลา |
เหลือกินเหลือใช้ อุดมสมบูรณ์ |
หมู |
ความอุดมสมบูรณ์ มีกินมีใช้ |
ปลาหมึก |
เหลือกิน เหลือใช้ (เหมือนปลา) |
บะหมี่ยาวหรือหมี่ซั่ว |
ตามชื่อหมายถึง อายุยืนยาว |
เม็ดบัว |
การมีบุตรชายจำนวนมาก |
ถั่วตัด |
แท่งเงิน |
สาหร่ายทะเลสีดำ |
ความมั่งคั่ง โชคดี ร่ำรวย |
หน่อไม้ |
การอวยพรให้ร่ำรวยผาสุก |
ลูกชิ้นปลา |
ความเหลือกินเหลือใช้ ชีวิตราบรื่น |
เต้าหู้ไข่ |
การเจริญเติบโต บุญ ความสุข |
ผัดต้นกระเทียม |
ความมั่งคั่ง มีเงินมีทองให้นับอยู่เสมอ |
ผัดตับกับกุยช่าย |
การมียศฐาบรรดาศักดิ์ ฐานะร่ำรวย |
แกงจืด |
การให้ลูกหลานมีชีวิตราบรื่น |
เป๋าฮื้อ |
ความเหลือกินเหลือใช้ มีไว้ให้ลูกหลาน |
ผัดถั่วงอก |
ความงอกงาม เจริญรุ่งเรือง |
***สิ่งที่ควรหลีกเลี่ยง คือ เต้าหู้ขาว เนื่องจากสีขาว คือ สีสำหรับงานโศกเศร้า
อาหารหวาน มีความหมาย ดังต่อไปนี้

ซาลาเปา |
การห่อโชคลาภมาให้ลูกหลาน |
ขนมถ้วยฟู |
ความเจริญงอกงาม ความเพิ่มพูนรุ่งเรือง เฟื่องฟู |
ขนมคัดท้อก้วย |
การอวยพรให้มีอายุยืนยาว |
ขนมไข่ |
การเจริญเติบโต |
ขนมอี๊ |
ความราบรื่น |
ขนมเทียน |
ความสว่างรุ่งเรือง รูปลักษณ์เป็นกรวยแหลมมีลักษณะเป็นมงคลเหมือนเจดีย์ |
ขนมเข่ง |
การมีเพื่อนมาก ความหวานชื่น ราบรื่นในชีวิต |
ขนมเข่งที่ใส่ในชะลอม |
ความหวานชื่นอันสมบูรณ์ |
ขนมสาลี่ |
รุ่งเรือง เฟื่องฟู |
จันอับ (จั๋งอั๊บ) |
ความหวานที่เพิ่มพูน มีความสุขตลอดไป |
ผลไม้ มีความหมายดังต่อไปนี้

ส้ม |
โชคลาภ วาสนา มีความหมายถึงโชคดี |
ส้มสีทอง |
ความสวัสดีมหามงคล |
กล้วย |
การมีลูกหลานมาก และเรียกโชคลาภเข้าบ้าน |
แอปเปิล |
การมีสุขภาพแข็งแรง และความสุขสงบ |
สับปะรด |
การมองเห็นได้กว้างไกล |
องุ่น |
ความมั่งคั่งและความแข็งแรง |
สาลี่ |
เงินทองไหลมาเทมา |
นอกจากความหมายของอาหารคาว ขนมหวาน และผลไม้ที่เราไหว้แล้ว ก็ยังมีความหมายของกระดาษเงินกระดาษทองสำหรับใช้ไหว้ด้วย เพราะคนจีนเชื่อกันว่า เมื่อตายไปแล้วจะไปยังอีกภพโลกหนึ่ง เรียกว่า “อิมกัง” ลูกหลานจึงต้องส่งเงินทองด้วยการเผากระดาษเงินกระดาษทองไปให้บรรพบุรุษได้ใช้ เพื่อแสดงความกตัญญู ซึ่งกระดาษเงินกระดาษทองก็มีทั้งแบบที่ใช้ไหว้เจ้า และแบบที่ใช้ไหว้บรรพบุรุษ ดูความหมายและลักษณะการใช้ได้ดังนี้
ความหมายของกระดาษเงินกระดาษทองสำหรับใช้ไหว้

อ่วงแซจิ่ว |
ใช้เผาเป็นใบเบิกทางไปสวรรค์สำหรับผู้ตาย |
กอจี๊ หรือ จี๊จุ้ย |
กระดาษเงินกระดาษทองชิ้นใหญ่ มีกระดาษแดงตัดเป็นลายตัวหนังสือว่า “เผ่งอัน” เป็นคำอวยพร แปลว่า โชคดี ใช้สำหรับไหว้เจ้าที่ ไหว้เทพยดาฟ้าดิน |
กิมจั้ว หรือ งึ้งจั๊ว |
กระดาษเงินกระดาษทอง เวลาจะไหว้จะทำเป็นชุด ก่อนไหว้ลูกหลานต้องนำมาพับเป็นรูปดอกไม้ ใช้ไหว้ได้ทุกอย่าง |
กิมเต้า หรือ งึ้งเต้า |
ถังเงินถังทอง ใช้ไหว้เจ้าที่ ไหว้เทพยดาฟ้าดิน |
กิมเตี๊ยว |
แท่งทอง ใช้ไหว้บรรพบุรุษ ไหว้คนตาย |
ค้อซี |
กระดาษทอง ก่อนใช้ให้พับเป็นรูปร่างก่อน เช่น พับเป็นเรือ เรียกว่า “เคี้ยวเท่าซี” เชื่อกันว่าการพับเรือ จะได้มูลค่าสูงกว่าการพับอย่างอื่น ใช้ไหว้ได้ทุกอย่าง รวมทั้งไหว้คนตาย โดยเฉพาะพิธีทำกงเต๊ก ลูกหลานต้องพับค้อซี ให้มากที่สุด |
อิมกังจัวยี่ |
แบงก์กงเต๊ก |
เพ้า |
ชุดของเทพเจ้า คล้ายกับที่คนไทยถวายผ้าห่มพระพุทธรูป มีการทำของเจ้าหลายองค์ เช่น ชุดของเจ้าแม่กวนอิม เจ้าแม่ทับทิม พระพุทธ |
*****กระดาษเงินกระดาษทองที่ญาติๆ นำไปไหว้ผู้ตาย ก่อนการเผากระดาษเงินกระดาษทองจะต้องทิ้งไว้สักพัก เพื่อให้ทุกคนได้เส้นไหว้เสร็จ ก็จะทำการ “เหี่ยม” หรือจบเหนือศีรษะ ระหว่างนี้ให้ทำการอธิษฐานขอพรไปด้วย แล้วจึงนำไปเผา เมื่อไฟมอดแล้วจึงไหว้ลา เป็นการเสร็จพิธี