“เยาวราช” ย่านธุรกิจคนไทยเชื้อสายจีน แม้วันเวลาเปลี่ยนแต่มนต์ขลังยังคงอยู่

“เยาวราช” หรือ “ไชน่าทาวน์” ชื่อนี้คนไทยรู้จักกันมานาน และกลายเป็นกระแสพูดถึงอีกครั้ง เมื่อศิลปินไทยระดับโลกอย่าง “ลิซ่า” ที่มาใช้พื้นที่ถ่ายทำ MV เพลง Rockstar ที่ทำลายสถิติมียอดวิวบน YouTube ในช่วง 24 ชั่วโมงแรกมากที่สุดในปี 2024 โดยมีผู้ชมมากกว่า 32.4 ล้านครั้ง

ปัจจุบัน “เยาวราช” มีชื่อเสียงในเรื่องของอาหารสตรีทฟู้ดที่นักท่องเที่ยว ไม่ว่าจะเป็น ชาวไทย ชาวต่างชาติ ต้องมาลิ้มลองอาหารอร่อย ๆ ให้ได้สักครั้ง แม้ว่าย่าน “เยาวราช” จะมีอายุมามากกว่า 100 ปี ผ่านเรื่องราว การเปลี่ยนแปลงมาโดยตลอด แต่สิ่งหนึ่งที่คงอยู่คือ “มนต์ขลัง” ที่ยังไม่เสื่อมคลาย

ย้อนกลับไปในอดีต “เยาวราช” มีชื่อเดิมว่า “ยุพราช” เป็นถนนที่ตัดขึ้นสร้างแล้วเสร็จใน พ.ศ.2443 ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เพื่อให้เป็นย่านค้าขายของคนจีนที่เข้ามาปักหลักก่อนหน้านี้ในย่านสำเพ็งในปี พ.ศ.2325

หลังจากนั้นย่านแห่งนี้ก็ถูกพัฒนากลายเป็นชุมชน ย่านการค้าทำธุรกิจ และเป็นแหล่งเรียนรู้ในวัฒนธรรมความเป็นคนจีน โดยความเจริญที่เข้ามาทำให้มีธุรกิจเกิดขึ้นอย่างมากมาย ไม่ว่าจะเป็น ร้านค้า, ร้านอาหาร, ร้านทอง, ธนาคาร, เครื่องประดับ, ร้านขายเสื้อผ้า ขณะเดียวกัน สถานที่แห่งนี้ยังมีตึกที่สูง 7 ชั้น และ 9 ชั้น ซึ่งนับว่าเป็นตึกที่สูงที่สุดในประเทศไทย ณ ช่วงเวลานั้น

นอกจากแหล่งธุรกิจค้าขายแล้ว “เยาวราช” ยังเป็นแหล่งท่องราตรีของผู้คนยุคนั้นด้วย โดยมีทั้งโรงแรม, โรงน้ำชา, ไนท์คลับ ไม่เพียงเท่านั้น ด้วยความที่เป็นย่านที่มองเห็นโอกาสเติบโตทางเศรษฐกิจจึงทำให้เซ็นทรัลเลือกที่จะมาเปิดห้างสรรพสินค้าสาขาที่ 2 ใน พ.ศ.2505 แต่ด้วยความที่เป็นสินค้าที่เป็นแบรนด์ ราคาอาจสูงกว่าที่ขายตามร้านค้าทั่วไป ทำให้ได้รับความนิยมไม่ดีเท่าที่ควรเปิดได้แค่ 2 ปี ต้องปิดกิจการไป รวมถึงโรงภาพยนตร์ก็เข้ามาเปิด และมีชะตากรรมไม่ต่างจากห้างสรรพสินค้า

ในด้านของงานเทศกาล “เยาวราช” มักถูกใช้เป็นพื้นที่เป็นพื้นที่จัดงานที่เกี่ยวข้องกับคนไทยเชื้อสายจีน ไม่ว่าจะเป็น ตรุษจีน, กินเจ, ไหว้พระจันทร์ สร้างเงินหมุนเวียนในระบบเศรษฐกิจได้เป็นจำนวนมาก

“เยาวราช” เป็นย่านที่ไม่เคยหลับใหลตั้งแต่อดีตมาจนถึงปัจจุบัน หากจะบอกว่าทุกวันนี้เรามาเยาวราชทำไม คำตอบของใครหลายคนคงใกล้เคียงกัน คือ มาทำบุญ และมาหาของกินอร่อย โดยในปี พ.ศ.2561 CNN เลือกให้กรุงเทพฯเป็นเมืองแห่งสตรีทฟู้ดอันดับ 1 ของโลก โดยเฉพาะย่านไชน่าทาวน์

แน่นอนว่าการเปลี่ยนแปลงย่อมมีอยู่เสมอ ไม่มีอะไรที่จะอยู่เหมือนเดิมได้ตลอดไป เช่นเดียวกับ “เยาวราช” ที่วันนี้ถูกพัฒนาในด้านต่าง ๆ ให้เป็นย่านการค้าที่สำคัญ มีความเจริญต่าง ๆ เข้ามา ทั้งการเดินทางที่มีรถไฟฟ้า MRT เข้ามา, การเกิดขึ้นของคอนโดทำให้พื้นที่กลายเป็นที่ต้องการของนายทุนมากขึ้น ซึ่งทำให้ “เยาวราช” ที่เราคุ้นเคยมีหน้าตาไม่เหมือนเดิม

อย่างไรก็ตาม การเปลี่ยนแปลงเป็นเรื่องดี แต่การคงเอกลักษณ์ก็เป็นเรื่องดียิ่งกว่า เพื่อให้ “เยาวราช” ยังคงความดึงดูดนักท่องเที่ยวตลอดไป