หาดใหญ่

‘หาดใหญ่’ ไม่ใช่ทางผ่าน แต่เป็น “เมืองหลวงเศรษฐกิจ” ที่ขับเคลื่อนด้ามขวานไทย

เมื่อพูดถึงภาคใต้ หลายคนมักนึกถึงทะเลสีครามหรือหมู่เกาะที่สวยงาม แต่หากพูดถึง “เม็ดเงิน” และ “การขับเคลื่อน” ทางเศรษฐกิจ ชื่อของ “หาดใหญ่” จะลอยขึ้นมาเป็นอันดับแรกเสมอ แม้จะไม่ใช่อำเภอเมืองของจังหวัดสงขลา

 

 

หาดใหญ่กลับแบกรับสถานะ “เมืองหลวงทางการค้า” ของภาคใต้เอาไว้อย่างเต็มบ่า บทความนี้จะพาคุณไปสำรวจว่าทำไมเมืองนี้ถึงเป็นจิ๊กซอว์ชิ้นสำคัญที่เศรษฐกิจไทยจะขาดไปไม่ได้

 

  1. จุดกำเนิดจากรางรถไฟ สู่ประตูการค้าอาเซียน

ความยิ่งใหญ่ของหาดใหญ่ไม่ได้เกิดขึ้นเพราะโชคช่วย แต่เกิดจาก “ชัยภูมิ” ที่เป็นเลิศ ในอดีตหาดใหญ่เติบโตขึ้นจากการเป็นชุมทางรถไฟ (Junction) ที่สำคัญที่สุดของภาคใต้ เชื่อมต่อกรุงเทพฯ สู่มาเลเซียและสิงคโปร์ ทำให้ที่นี่กลายเป็นศูนย์กลางโลจิสติกส์โดยธรรมชาติ

 

ปัจจุบัน หาดใหญ่ยังคงทำหน้าที่เป็น ประตูหน้าด่าน (Gateway) ที่รับสินค้าและนักท่องเที่ยวจากประเทศเพื่อนบ้าน โดยเฉพาะด่านสะเดาและด่านปาดังเบซาร์ ซึ่งมีมูลค่าการค้าชายแดนสูงที่สุดแห่งหนึ่งของประเทศไทย สินค้าส่งออกสำคัญอย่างยางพารา อาหารทะเลแปรรูป และสินค้าอุปโภคบริโภค ล้วนใช้เส้นทางนี้ในการกระจายสินค้าสู่ตลาดโลก

 

  1. แม่เหล็กดึงดูดกำลังซื้อ: การท่องเที่ยว และ ‘Weekend Economy’

เศรษฐกิจของหาดใหญ่มีเอกลักษณ์เฉพาะตัวที่เรียกว่า “Weekend Economy” หรือเศรษฐกิจวันหยุด ในทุกๆ สุดสัปดาห์ เมืองจะคึกคักไปด้วยนักท่องเที่ยวจากมาเลเซียและสิงคโปร์ที่ข้ามพรมแดนเข้ามาจับจ่ายใช้สอย เรียกได้ว่าเป็นสวรรค์แห่งการช้อปปิ้งอย่างตลาดกิมหยงและตลาดสันติสุข ยังคงเป็นแลนด์มาร์คสำคัญสำหรับการซื้อสินค้าสินค้านำเข้า ขนม และผลไม้

 

 

นอกจากนี้ ในเรื่องของอาหารที่หาดใหญ่ก็เป็น Soft Power ที่ทรงพลัง โดยเฉพาะ “ไก่ทอดหาดใหญ่” ที่ผู้คนรู้จักกันเป็นอย่างดี ไปจนถึง “ติ่มซำ” “อาหารจีนรสเลิศ” ที่ดึงดูดให้นักท่องเที่ยวเข้ามา “กิน” อย่างไม่ขาดสาย

 

  1. มากกว่าการท่องเที่ยว: ศูนย์กลางการแพทย์และการศึกษา

สิ่งที่ทำให้เศรษฐกิจหาดใหญ่มีความ “เสถียร” มากกว่าเมืองท่องเที่ยวอื่นๆ คือการมีโครงสร้างพื้นฐานที่แข็งแกร่งในด้านอื่นรองรับ ทั้งการเป็นศูนย์กลางทางการแพทย์ชั้นเลิศของภาคใต้ มีโรงพยาบาลสงขลานครินทร์ (ม.อ.) และโรงพยาบาลเอกชนชั้นนำมากมาย รองรับผู้ป่วยทั้งจาก 14 จังหวัดภาคใต้และจากเพื่อนบ้าน ซึ่งเป็นการตอบโจทย์เทรนด์สุขภาพที่กำลังมาแรง

 

ไม่เพียงแค่นั้นการมีอยู่ของมหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ ทำให้เกิดการหมุนเวียนของประชากรวัยหนุ่มสาว สร้างเศรษฐกิจรอบรั้วมหาวิทยาลัย ทั้งหอพัก ร้านอาหาร และบริการต่างๆ ให้เติบโตอย่างต่อเนื่อง

 

  1. ยางพารา: เส้นเลือดใหญ่ที่หล่อเลี้ยงฐานราก

ยางพารา ถือว่าเป็นสินค้าสำคัญของคนใต้ แม้จะเป็นเมืองพาณิชย์ แต่หาดใหญ่ยังถูกโอบล้อมด้วยพื้นที่เกษตรกรรม โดยเฉพาะ “ยางพารา” หาดใหญ่เป็นศูนย์กลางการเจรจาซื้อขาย และแปรรูปยางพาราที่สำคัญของโลก ราคายางพาราจึงส่งผลโดยตรงต่อกำลังซื้อของคนในพื้นที่ เมื่อราคายางดี เศรษฐกิจในตัวเมืองหาดใหญ่ก็จะสะพัดตามไปด้วย เป็นความเชื่อมโยงระหว่างภาคเกษตรและภาคบริการที่แยกจากกันไม่ขาด

 

อย่างไรก็ตาม ปัจจุบันหาดใหญ่กำลังเผชิญกับน้ำท่วมครั้งใหญ่ จากฝนที่ตกลงมาอย่างหนัก ทำให้พื้นที่ย่านเศรษฐกิจหลายแห่งไม่สามารถดำเนินการได้ตามปกติ สร้างความเสียหายในวงกว้าง เสียหายหนักสุดรอบ 25 ปี นับจากปี 2543 มูลค่าความเสียหายทางเศรษฐกิจคาดว่าเกิน 500 ล้านบาท โดยศูนย์กลางการค้าเป็นอัมพาต ร้านค้าต้องปิดกิจการ สูญเสียรายได้หมุนเวียนรายวัน เช่นเดียวกับการท่องเที่ยวที่นักท่องเที่ยวทั้งไทย/ต่างประเทศ ต้องติดค้างอยู่ตามโรงแรม สนามบินที่เครื่องบินไม่สามารถบินได้

 

แม้จะเป็น “วิกฤตระยะสั้น” แต่ก็มีความรุนแรงที่ต้องเร่งฟื้นฟูเมือง หลังน้ำลดลงให้กลับมาเป็นเหมือนเดิม ซึ่งเป็นความท้าทายของหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เรียกความเชื่อมั่นสมกับเมืองเศรษฐกิจของภาคใต้

 

เรื่องอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง