สถานการณ์เศรษฐกิจชะลอตัว กลายเป็นโอกาสทองสำหรับธุรกิจ SME ในการคว้าตัว เด็กจบใหม่ ไฟแรง! ในช่วงที่องค์กรใหญ่ชะลอการจ้างงาน
จากรายงานล่าสุดของสำนักงานสถิติแห่งชาติ สถานการณ์ตลาดแรงงานไทยในไตรมาส 1 ปี 2568 สะท้อนให้เห็นถึงความท้าทายทางเศรษฐกิจที่ส่งผลต่อการจ้างงาน ข้อมูลระบุว่ามีประชากรอายุ 15 ปีขึ้นไปจำนวน 59.36 ล้านคน เป็นผู้ที่อยู่ในกำลังแรงงาน 40.09 ล้านคน คิดเป็นร้อยละ 67.54 และมีผู้ที่อยู่นอกกำลังแรงงานอีก 19.27 ล้านคน หรือร้อยละ 32.46
สถิติที่น่าสนใจคือ ผู้มีงานทำลดลงประมาณ 2 แสนคน หรือลดลงร้อยละ 0.51 จากไตรมาสเดียวกันของปีก่อนหน้า เหลือ 39.38 ล้านคน มีผู้ว่างงานจำนวน 3.6 แสนคน และผู้รอฤดูกาลจำนวน 3.5 แสนคน อัตราการว่างงานอยู่ที่ร้อยละ 0.9 ซึ่งลดลงเล็กน้อย
สถานการณ์นี้อาจดูเป็นวิกฤต แต่สำหรับธุรกิจ SME กลับเป็นโอกาสทองในการคว้าตัว “เด็กจบใหม่” ที่มีความรู้ความสามารถ ในอัตราค่าจ้างที่เหมาะสม โดยเฉพาะในช่วงที่องค์กรขนาดใหญ่อาจชะลอการจ้างงาน นี่คือ 7 กลยุทธ์จ้างงานสุดคุ้มที่ SME ควรนำไปปรับใช้

1. กำหนดโครงสร้างค่าตอบแทนที่แข่งขันได้สำหรับเด็กจบใหม่
ในสภาวะที่ตลาดแรงงานมีการเปลี่ยนแปลงและอัตราการมีงานทำลดลง การดึงดูดเด็กจบใหม่ที่มีความสามารถไม่ได้ขึ้นอยู่กับเพียงแค่ตัวเลขเงินเดือนเท่านั้น แม้ว่า SME อาจไม่สามารถเทียบเคียงเงินเดือนเริ่มต้นกับบริษัทขนาดใหญ่ได้ แต่การออกแบบโครงสร้างค่าตอบแทนที่น่าสนใจและตอบโจทย์ความต้องการของคนรุ่นใหม่ก็เป็นสิ่งสำคัญ SME ควรเริ่มต้นด้วยการสำรวจอัตราค่าจ้างเริ่มต้นในตลาดงานที่เกี่ยวข้องกับธุรกิจของตน เพื่อกำหนดช่วงเงินเดือนที่สามารถแข่งขันได้
นอกจากนี้ การเสริมด้วยสวัสดิการที่ตรงใจ เช่น วันลาพักผ่อนที่เพิ่มขึ้น ความยืดหยุ่นในการทำงานจากที่บ้าน หรือชั่วโมงการทำงานที่ปรับเปลี่ยนได้ จะเป็นปัจจัยดึงดูดที่สำคัญ การออกแบบระบบโบนัสหรือค่าตอบแทนพิเศษตามผลงานยังเป็นเครื่องมือที่ช่วยจูงใจให้เด็กจบใหม่ทุ่มเทและแสดงศักยภาพอย่างเต็มที่ ที่สำคัญ การสร้างเส้นทางความก้าวหน้าในอาชีพที่ชัดเจนภายในองค์กร จะช่วยให้เด็กจบใหม่มองเห็นอนาคตและโอกาสในการเติบโตไปพร้อมกับธุรกิจของคุณ

2. จัดทำโครงการฝึกงานคุณภาพสูงเพื่อคัดกรองบุคลากรที่ใช่
กลุ่มธุรกิจที่ยังคงเติบโตได้ดีในสภาวะเศรษฐกิจที่ท้าทายนั้น ต้องการบุคลากรที่มีทักษะเฉพาะทาง การจัดทำโครงการฝึกงานที่มีคุณภาพสูงจึงเป็นกลยุทธ์ที่ชาญฉลาดสำหรับ SME ในการดึงดูดและคัดกรองเด็กจบใหม่ที่มีศักยภาพ โครงการฝึกงานควรได้รับการออกแบบให้ผู้เข้าร่วมได้รับประสบการณ์จริงและมีคุณค่าต่อการพัฒนาทักษะของพวกเขา การร่วมมือกับสถาบันการศึกษาในการรับนักศึกษาฝึกงาน โดยเน้นสาขาที่ตรงกับความต้องการของธุรกิจ จะช่วยให้ได้ผู้สมัครที่มีพื้นฐานความรู้ที่เกี่ยวข้อง
นอกจากนี้ การกำหนดโครงสร้างโปรแกรมฝึกงานที่ชัดเจน มีพี่เลี้ยงคอยให้คำแนะนำ และมีโปรเจกต์ที่มอบหมายซึ่งเป็นประโยชน์ต่อทั้งตัวนักศึกษาและบริษัท จะช่วยสร้างประสบการณ์การเรียนรู้ที่มีประสิทธิภาพ การประเมินผลการฝึกงานอย่างสม่ำเสมอ และการเสนอตำแหน่งงานประจำแก่ผู้ฝึกงานที่มีผลงานโดดเด่น จะเป็นการเปลี่ยนผู้ฝึกงานที่มีศักยภาพให้กลายเป็นบุคลากรที่มีคุณค่าขององค์กรในระยะยาว

3. พัฒนาโปรแกรมการเรียนรู้และเติบโตที่น่าดึงดูดสำหรับคนเก่ง
ในยุคที่อัตราการว่างงานอยู่ในระดับต่ำ และเด็กจบใหม่ที่มีศักยภาพสูงมักมีตัวเลือกในการทำงานมากมาย การมีโปรแกรมการเรียนรู้และเติบโตที่น่าดึงดูดจึงเป็นสิ่งสำคัญในการดึงดูดและรักษาบุคลากรที่มีความสามารถเหล่านี้ไว้กับองค์กร SME ควรออกแบบแผนพัฒนาบุคลากรรายบุคคลสำหรับพนักงานใหม่ โดยจัดสรรงบประมาณเพื่อสนับสนุนการอบรม การเรียนรู้เพิ่มเติม
การมอบหมายโปรเจกต์ที่ท้าทายเพื่อกระตุ้นการเรียนรู้และการพัฒนาตนเอง จะช่วยให้เด็กจบใหม่รู้สึกว่าพวกเขากำลังเติบโตและมีส่วนร่วมอย่างแท้จริงกับองค์กร

4. ใช้ประโยชน์จากโครงการสนับสนุนการจ้างงานของภาครัฐ
ในช่วงที่เศรษฐกิจชะลอตัว ภาครัฐมักมีมาตรการต่างๆ เพื่อส่งเสริมการจ้างงาน โดยเฉพาะอย่างยิ่งสำหรับเด็กจบใหม่ SME ที่มีความเข้าใจและสามารถใช้ประโยชน์จากโครงการสนับสนุนเหล่านี้ได้อย่างเหมาะสม จะได้รับความได้เปรียบในการแข่งขันด้านการสรรหาบุคลากร ควรติดตามมาตรการสนับสนุนการจ้างงานจากหน่วยงานภาครัฐที่เกี่ยวข้อง
เช่น กระทรวงแรงงาน กระทรวงอุตสาหกรรม หรือ BOI ศึกษาถึงสิทธิประโยชน์ทางภาษีสำหรับการจ้างงานบัณฑิตจบใหม่ และพิจารณาการสมัครเข้าร่วมโครงการสหกิจศึกษาหรือโครงการพัฒนาทักษะแรงงานของภาครัฐ นอกจากนี้ การพิจารณาโครงการเงินอุดหนุนค่าจ้างสำหรับการจ้างงานเด็กจบใหม่ในสาขาที่ขาดแคลน และการประสานงานกับสถาบันการศึกษาที่มีโครงการความร่วมมือกับรัฐบาล ก็เป็นแนวทางที่ SME ควรให้ความสนใจ

5. สร้างวัฒนธรรมองค์กรที่ดึงดูดคนรุ่นใหม่
ในยุคปัจจุบัน ปัจจัยในการเลือกองค์กรไม่ได้จำกัดอยู่เพียงแค่เรื่องของผลตอบแทนทางการเงินเท่านั้น แต่พวกเขายังให้ความสำคัญกับวัฒนธรรมและค่านิยมขององค์กรที่สอดคล้องกับความเชื่อและวิถีชีวิตของตนเอง SME จึงควรให้ความสำคัญกับการสร้างสภาพแวดล้อมการทำงานที่เปิดกว้าง รับฟังความคิดเห็น และให้ความไว้วางใจซึ่งกันและกัน การส่งเสริมความสมดุลระหว่างการทำงานและชีวิตส่วนตัว (Work-Life Balance) และการสร้างบรรยากาศการทำงานที่สนุกสนาน มีกิจกรรมสร้างความสัมพันธ์ที่ดีระหว่างพนักงาน ล้วนเป็นองค์ประกอบสำคัญที่จะช่วยดึงดูดและรักษาคนรุ่นใหม่ที่มีศักยภาพไว้กับองค์กรได้ในระยะยาว

6. ออกแบบงานที่มีผลกระทบและความหมาย
SME ควรเริ่มต้นด้วยการอธิบายถึงผลกระทบของงานที่ทำต่อลูกค้า สังคม หรือองค์กรให้ชัดเจน มอบอำนาจในการตัดสินใจและความรับผิดชอบให้พนักงานใหม่ตั้งแต่เริ่มต้น เชื่อมโยงบทบาทหน้าที่ของพนักงานกับวิสัยทัศน์และพันธกิจขององค์กร ให้โอกาสในการนำเสนอไอเดียและริเริ่มโครงการใหม่ ๆ และจัดให้มีการพูดคุยเรื่องความก้าวหน้าในอาชีพและการพัฒนาตนเองอย่างสม่ำเสมอ เพื่อให้พนักงานรู้สึกถึงความสำคัญและคุณค่าของงานที่ตนเองทำ

7. ใช้เทคโนโลยีในการสรรหาและคัดเลือกเด็กจบใหม่ที่มีศักยภาพ
ในยุคดิจิทัล การนำเทคโนโลยีมาประยุกต์ใช้ในกระบวนการสรรหาและคัดเลือกบุคลากร จะช่วยให้ SME สามารถเข้าถึงกลุ่มผู้สมัครที่มีคุณภาพได้กว้างขวางยิ่งขึ้น และยังช่วยประหยัดทรัพยากรในการดำเนินการ ควรเริ่มต้นด้วยการสร้างแบรนด์นายจ้าง (Employer Branding) บนแพลตฟอร์มโซเชียลมีเดียที่เด็กจบใหม่นิยมใช้งาน ใช้เครื่องมือประเมินออนไลน์เพื่อคัดกรองผู้สมัครในเบื้องต้น จัดกิจกรรมรับสมัครงานเสมือนจริง (Virtual Job Fair) ร่วมกับสถาบันการศึกษา และพิจารณานำ AI มาช่วยในกระบวนการคัดเลือกเบื้องต้น เพื่อลดอคติและเพิ่มประสิทธิภาพ
ที่สำคัญ การปรับปรุงกระบวนการสัมภาษณ์ให้เน้นการประเมินศักยภาพและความเข้ากันได้กับวัฒนธรรมองค์กร จะช่วยให้ SME ได้บุคลากรที่เหมาะสมและพร้อมที่จะเติบโตไปพร้อมกับธุรกิจ

ในสถานการณ์ที่ผู้มีงานทำลดลงร้อยละ 0.51 และเศรษฐกิจยังคงเผชิญความท้าทาย นับเป็นโอกาสอันดีสำหรับธุรกิจ SME ในการสรรหาและคัดเลือกเด็กจบใหม่ที่มีศักยภาพ ซึ่งอาจถูกมองข้ามโดยบริษัทขนาดใหญ่ที่กำลังชะลอการจ้างงาน การจ้าง เด็กจบใหม่ ไม่เพียงช่วยลดต้นทุนด้านบุคลากรในระยะยาว แต่ยังนำพลังงานใหม่ ความคิดสร้างสรรค์ และมุมมองที่สดใหม่เข้ามาสู่องค์กร ทั้ง 7 กลยุทธ์ข้างต้นจะช่วยให้ SME สามารถคว้าโอกาสทองนี้และเสริมสร้างทีมงานที่มีศักยภาพสูงในต้นทุนที่แข่งขันได้